Chắc hẳn chỉ số VNIndex không còn xa lạ gì với những nhà đầu tư, cũng như những nhà kinh tế và nhiều người nữa. Đây là một chỉ số khá quen thuộc, đại diện cho sàn giao dịch chứng khoán Hồ Chí Minh. Chúng ta cùng đến với bài viết để hiểu rõ hơn về VNIndex là gì? Cách tính chỉ số VNIndex ra sao? Và những yếu tố ảnh hưởng đến chỉ số này.
1. Chỉ số VNIndex là gì?
Khái niệm
Chỉ số VNIndex là chỉ số được lựa chọn để đại diện cho Sở giao dịch chứng khoán Hồ Chí Minh (HOSE) kể từ khi các chứng khoán đi vào hoạt động. Chỉ số này được sử dụng để đại diện cho tất cả các cổ phiếu được niêm yết và giao dịch trên HOSE.
Chỉ số này được xác định dựa trên những biến động giá của tất cả các công ty niêm yết tại HOSE. Được dùng như công cụ đánh giá biến động chung của thị trường. Nhờ đó giúp các nhà đầu tư trong quá trình phân tích và đưa ra các chiến lược, quyết định. Giá trị cơ sở ban đầu của chỉ số VNIndex (tính từ ngày giao dịch đầu tiên 28/07/2000) là 100 điểm.
Khái quát về HOSE
Sở giao dịch chứng khoán là nơi diễn ra các giao dịch trao đổi mua bán của cá nhân, tổ chức. Sản phẩm giao dịch là tài sản tài chính như cổ phiếu, chỉ số, quyền chọn, … Đây được xem là nơi đóng vai trò trung gian liên kết giữa người mua và người bán.
HOSE (Sở giao dịch chứng khoán Hồ Chí Minh) là nơi tổ chức giao dịch chứng khoán tập trung đầu tiên, và là một trong hai sở giao dịch chứng khoán lớn nhất Việt Nam hiện nay (Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội). HOSE được hình thành năm 1998 bắt đầu hoạt động chính thức vào tháng 7/2000.
2. Cách tính chỉ số VN Index
Phương pháp trọng số giá thị trường
VNIndex được xác định theo phương pháp trọng số giá trị thị trường, chỉ số sẽ dựa vào mức độ tác động của từng cổ phiếu. Ta sẽ có công thức tổng quát như sau:
VNIndex = Giá thị trường cổ phiếu niêm yết trên HOSE hiện tại Giá thị trường cổ phiếu niêm yết thời điểm cơ sở (gốc) * 100
Công thức chi tiết như sau:
VNIndex = i=1nP1i*Q1ii=1nP0i*Q0i * 100
Trong đó:
P1i : giá cổ phiếu i ở thời điểm hiện tại
P0i : giá cổ phiếu i ở thời điểm gốc
Q1i : Khối lượng cổ phiếu i thời điểm hiện tại đang lưu hành
Q0i : Khối lượng cổ phiếu i thời điểm gốc.
Chỉ số VNIndex sẽ thay đổi thường xuyên, chỉ cần có sự thay đổi về giá cổ phiếu hoặc số lượng sẽ làm thay đổi chỉ số, và sẽ có hiện phần trăm thay đổi của chỉ số so với phiên giao dịch để tiện cho việc quan sát.
Phương pháp giá trị vốn hóa điều chỉnh Free-float
Từ tháng 11/2020 theo Bộ quy tắc xây dựng và quản lý bộ chỉ số HOSE Index, một số chỉ số bao gồm cả VNIndex, sẽ được xác định dựa trên phương pháp giá trị vốn hóa điều chỉnh Free-float. Với công thức như sau:
Chỉ số = Giá trị vốn hóa của thị trường thời điểm hiện tại (CMV)Hệ số chia
Trong đó
Giá trị vốn của thị trường ở thời điểm hiện tại CMV được xác định bằng công thức
CMV = i=1n( pi * si * fi * ci )
n là tổng số cổ phiếu và sẽ tính lần lượt từ 1 → n (i là cổ phiếu thứ i, i =1,2,3, …, n)
pi : giá cổ phiếu ở hiện tại
si : số lượng cổ phiếu hiện đang lưu hành
fi : tỷ lệ free float của i ở hiện tại
ci : tỷ lệ giới hạn tỷ trọng vốn hóa
Nếu sự tăng, giảm trong vốn hóa thị trường không phải do sự biến động của giá thị trường mà là do số lượng cổ phiếu của doanh nghiệp hoặc các sự kiện, thì cần điều chỉnh lại hệ số chia, sao cho hai chỉ số trước và sau biến động là bằng nhau.
Hệ số chia sau = CMVsauCMVtrước * Hệ số chia trước
3. Vai trò của chỉ số VNIndex
Quan sát tiềm năng của các cổ phiếu, các ngành
Bạn dựa vào sự so sánh để lựa chọn ngành có tiềm năng. Sau đó, bạn có thể so sánh sự tăng trưởng của các cổ phiếu, so với sự tăng trưởng của chỉ số để có thể đánh giá tiềm năng của nó ttrong ngành. Nếu tăng trưởng hơn gấp 6-7 lần thìa đây là cổ phiếu tăng trưởng rất mạnh, 3-4 lần tăng trưởng cao, 1-2 lần là ở mức ổn định và thấp hơn là thuộc mức kém hiệu quả. Không chỉ quan sát được độ tăng trưởng mà ta có thể xem độ bền của cổ phiếu trong tăng trưởng.
Cho thấy được tình hình nền kinh tế
Quan sát chỉ số ta có thể dự đoán được nền kinh tế ở thời điểm bấy giờ. Một sự tăng điểm của chỉ số cho thấy một nền kinh tế đang đi lên và ngược lại. Sở dĩ có điều đó là vì, khi các doanh nghiệp hoạt động tốt thì kéo theo nền kinh tế tốt và đồng thời thị trường chứng khoán cũng tăng trưởng.
Phản ánh tâm lý đầu tư
Một thái độ hoàn toàn rõ ràng trong đầu tư, đó là khi nghe tin tức tốt về một cổ phiếu thì phản ứng nhà đầu tư là mua vào. Một nền kinh tế tốt, với những thông tin tốt kéo theo sự tăng trưởng của chứng khoán. Tất cả sẽ kéo theo sự tăng trưởng của chỉ số. Vì thế, sự tăng trưởng trong chỉ số cho thấy được phần nào tâm lý nhà đầu tư như thế nào với thị trường.
Thể hiện tốc độ tăng trưởng của thị trường chứng khoán
Qua chỉ số VNIndex ta có thể thấy được sự tăng trưởng của thị trường chứng khoán. Thấy được sự thay đổi qua sự tăng trưởng điểm. Ví dụ: Chỉ số đang ở mốc 2007.9 điểm, tức là tổng giá trị thị trường cổ phiếu trên HOSE (hiệu suất thị trường chứng khoán HOSE) gấp 20.079 lần so với ngày đầu phát hành.
Thể hiện những sự thay đổi của nền kinh tế
Chỉ số VNIndex thể hiện rõ những sự thay đổi, cơ cấu lại của nền kinh tế. Nhất là sau giai đoạn 2007.
4. Những yếu tố tác động đến chỉ số VNIndex
Tình hình kinh doanh của doanh nghiệp
Tình hình kinh doanh của doanh nghiệp tác động lên chỉ số VN là vì: Khi doanh nghiệp hoạt động tốt → lợi nhuận tăng trưởng, thu hút đầu tư → tạo tăng trưởng cho cổ phiếu của chính doanh nghiệp → Giá cổ phiếu tác động lên chỉ số VNIndex. Và ngược lái, tình hình kinh doanh tụt dốc → nhà đầu tư e ngại về về việc đầu tư vào cổ phiếu công ty → giá cổ phiếu giảm → kéo theo suy giảm trong chỉ số VN.
Tâm lý đầu tư
Tâm lý nhà đầu tư là một yếu tố cực kỳ quan trọng ảnh hưởng đến giá cổ phiếu. Bởi vì giá cổ phiếu phụ thuộc vào mua bán hay gọi là cung cầu về cổ phiếu. Nếu nhà đầu tư nghĩ rằng cổ phiếu sẽ tiếp tục tăng trưởng trong thời gian tới → đổ dồn nhau mua cổ phiếu → tăng giá cổ phiếu → tăng trưởng chỉ số VNIndex. Nhưng nếu nhà đầu tư suy xét đánh giá, nghĩ rằng cổ phiếu này sẽ giảm trong thời gian tới → họ sẽ bán cổ phiếu → giảm giá cổ phiếu → giảm giá trị của chỉ số.
Sự tăng trưởng trong nền kinh tế
Sự tăng trưởng trong nền kinh tế cũng có tác động rất lớn đến chỉ số. Khi một nền kinh tế tăng trưởng → các doanh nghiệp sẽ có cơ cấu tài chính tốt, tăng trưởng tốt → các nhà đầu tư sẽ dành sự ưu thích cho thị trường đầu tư tài chính chứng khoán hơn một số thị trường khác → tăng đầu tư → tăng chỉ số VNIndex. Ngược lại khi nền kinh tế đang có dấu hiệu lao dốc → sự ưa chuộng sẽ dành cho một số kênh đầu tư an toàn hơn → giảm đầu tư chứng khoán → giảm chỉ số.
Với những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ ở trên. Mong rằng các bạn sẽ hiểu hơn về chỉ số VNIndex. Đồng thời, biết được cách xác định VNIndex, những yếu tố tác động và vai trò của nó. Nhằm giúp ích cho quá trình bổ sung những kiến thức cơ bản cho việc đầu tư. Hầu đưa ra chiến lược đầu tư tốt cho bản thân.
Tổng hợp: gocchungkhoan.com