Cổ phiếu chắc hẳn không còn quá xa lạ đối với nhiều người. Nhưng chắc hẳn mọi người sẽ hiểu nhiều hơn về cổ phiếu phổ thông thay vì cổ phiếu ưu đãi. Bài viết này chúng tôi sẽ mang đến cho bạn những thông tin chi tiết nhất, qua bài viết bạn sẽ biết được cổ phần ưu đãi là gì? đặc điểm, phân loại và những ưu nhược điểm của nó. Đồng thời, chúng tôi sẽ chỉ ra những điểm khác nhau của loại cổ phiếu này, so với cổ phiếu phổ thông và trái phiếu.
1. Cổ phiếu ưu đãi là gì? – Preferred Stock
Cổ phiếu ưu đãi khác với trái phiếu và cổ phiếu phổ thông, nhưng có đặc điểm của hai loại này. Người nắm giữ cổ phiếu này – cổ đông ưu đãi, sẽ có một số quyền lợi nhằm bảo vệ lợi ích như quyền biểu quyết, được ưu tiên khi thanh toán cổ tức hoặc khi công ty phá sản.
Đôi khi bạn sẽ bị nhầm lẫn giữa hai khái niệm cổ phiếu và cổ phần nhưng nhìn chung chúng có mối liên kết với nhau. Cổ phần là một phần trong tổng vốn điều lệ của công ty. Cổ phiếu là loại bút toán, loại giấy tờ xác nhận quyền sở hữu. Giá trị của cổ phần được thể hiện qua cổ phiếu.
2. Phân loại
Dựa vào những lợi ích khác nhau mà cổ phần ưu đãi mang lại cho cổ đông thì chúng được chia thành 4 loại:
Cổ phần ưu đãi cổ tức
Thứ nhất: Với loại cổ phiếu này, cổ đông – người nắm giữ sẽ có đặc quyền chính là nhận về cổ tức cao hơn so với cổ phiếu phổ thông. Không chỉ nhận được một khoản chi trả cố định theo kỳ cố định, mà còn được nhận thêm cổ tức thưởng, cổ tức thưởng sẽ phụ thuộc vào tình hình kinh doanh của công ty.
Thứ hai: Khi công ty gặp tình huống xấu như giải thể, phá sản. Người nắm giữ cổ phiếu này sẽ được chi trả toàn bộ vốn góp trước khi chi trả cho cổ đông phổ thông. Nhưng chi trả sau các chủ nợ và người nắm giữ cổ phần ưu đãi hoàn lại.
Thứ ba: Nắm giữ cổ phiếu này bạn sẽ không được can dự vào các hoạt động của công ty như: quyền biểu quyết đưa ra quyết định, dự cuộc họp hay bầu cử bất cứ ai vào vị trí HĐQT, ban kiểm soát, ….
Cổ phần ưu đãi biểu quyết
Thứ nhất: Cái tên nói lên tất cả, cổ đông nắm giữ cổ phiếu này sẽ có quyền biểu quyết cao hơn so với những cổ đông khác. Nói một cách dễ hiểu, ví dụ: cổ phiếu phổ thông 1 cổ 1 phiếu biểu quyết, nhưng cổ phiếu ưu đãi cổ tức 1 phiếu có thể có 2-3 phiếu biểu quyết. Số phiếu này sẽ do điều lệ doanh nghiệp đó quy định. Tuy nhiên, loại cổ phiếu này không được phép chuyển nhượng
Thứ hai: Đối tượng nắm giữ là cơ quan được nhà nước ủy quyền và cổ đông sáng lập. Tuy nhiên, cổ đông sáng lập chỉ nắm giữ trong 3 năm, sau đó chúng sẽ trở thành cổ phiếu thường. Việc này giúp những nhà sáng lập sẽ dễ dàng đưa ra những quy định, giám sát, chính sách nhiều hơn trong cuộc họp.
Cổ phần ưu đãi hoàn lại
Thứ nhất: Nếu nắm giữ cổ phiếu này bạn sẽ được hoàn lại số vốn đã bỏ ra khi bạn yêu cầu hoặc những điều kiện được ghi lại trên cổ phần của cổ phiếu này
Thứ hai: Không có quyền được can dự vào các hoạt động của công ty như: quyền biểu quyết đưa ra quyết định, dự cuộc họp hay bầu cử bất cứ ai vào vị trí HĐQT, ban kiểm soát, ….
Thứ ba: Được ưu tiên trả khi công ty rơi vào phá sản, giải thể trước tất cả các loại cổ phiếu nhưng sau trái phiếu.
Cổ phần ưu đãi khác
Những cổ phiếu này sẽ do điều lệ của mỗi doanh nghiệp đưa ra.
3. Đặc điểm của cổ phiếu ưu đãi
Cổ phần ưu đãi thường trả cổ tức cố định theo lịch trình cố định. Chúng có mối quan hệ nghịch biến với lãi suất, có thể phản ứng với những thay đổi của lãi suất.
Giống như trái phiếu, cổ phần ưu đãi có “mệnh giá” mà chúng có thể được mua lại. Và cả hai đều có thể được tổ chức phát hành mua lại hoặc “called” sau một khoảng thời gian nhất định, thường là năm năm.
Cổ phần ưu đãi thường là cổ phiếu vĩnh viễn. Trái phiếu có thời hạn xác định ngay từ đầu, nhưng cổ phần ưu đãi thường thì không. Trừ khi công ty mua lại, chúng có thể vẫn lưu hành vô thời hạn.
Cổ tức ưu đãi có thể được hoãn lại (đôi khi bị bỏ qua) mà không bị phạt. Cổ phần ưu đãi tích lũy có thể hoãn cổ tức nhưng không được bỏ qua hoàn toàn, công ty phải trả cổ tức một ngày sau đó. Loại không tích lũy có thể bỏ qua hoàn toàn việc trả cổ tức mà không bị bất kỳ hình phạt pháp lý nào.
Cổ phiếu ưu đãi có thể chuyển đổi. Một số trong chúng có thể cho người nắm giữ cơ hội chuyển đổi hoặc hoán đổi loại cổ phiếu này của họ thành một số lượng cổ phiếu cổ phiếu phổ thông cụ thể với một mức giá xác định.
Cuối cùng, là người nắm giữ cổ phiếu này sẽ được ưu tiên trong việc chi trả cổ tức hoặc chia phần còn lại khi công ty gặp phá sản hơn là cổ phiếu thường. Tuy nhiên, trái phiếu vẫn được ưu tiên nhất trong 3 loại.
4. So sánh cổ phiếu ưu đãi, cổ phiếu phổ thông và trái phiếu
| Cổ phiếu ưu đãi | Cổ phiếu thường | Trái phiếu | |
| Người sở hữu | Cổ đông | Cổ đông | Chủ nợ |
| Lợi nhuận | Có giới hạn | Vô hạn | Giới hạn |
| Rủi ro | Trung bình | Cao | Thấp |
| Quyền biểu quyết | Cổ phần ưu đãi cổ tức và hoàn lại thì không có, nhưng ưu đãi biểu quyết có. | Có | Không |
| Mức độ ưu tiên chi trả | Trước cổ phiếu phổ thông, sau trái phiếu | Sau cùng | Ưu tiền hàng đầu |
| Lãi suất | Lãi suất cao hơn trái phiếu và cố định | Không cố định và không đảm bảo | Lãi suất thấp và cố định |
5. Mua cổ phiếu ưu đãi ở đâu?
Chúng được giao dịch trên các sàn giao dịch tương tự như cổ phiếu phổ thông, mang lại sự minh bạch về giá cả. Tuy nhiên, hầu hết các công ty không phát hành cổ phiếu này, do đó tổng thị trường cho loại cổ phiếu này rất thấp và thanh khoản có thể bị hạn chế. Các tổ chức phát hành cổ phiếu này phổ biến nhất là ngân hàng, công ty bảo hiểm, tiện ích và ủy thác đầu tư bất động sản, hoặc REIT.
Các công ty phát hành ưu đãi có thể có nhiều đề nghị để bạn kiểm tra. Thông thường, bạn có thể tìm thấy một số dịch vụ ưu đãi khác nhau từ cùng một tổ chức phát hành nhưng với lợi suất khác nhau. Trước khi mua các ưu đãi, nhà đầu tư có thể xem xét xếp hạng tín dụng từ Moody’s hoặc S&P cho từng đợt chào bán cụ thể và cân nhắc xếp hạng cùng với các tính năng khác, chẳng hạn như lợi suất, khả năng gọi vốn hoặc khả năng chuyển đổi.
Bạn có thể mua loại cổ phiếu này trong bất kỳ tài khoản môi giới nào, nhưng lưu ý rằng ký hiệu cổ phiếu của họ sẽ khác với đối tác cổ phiếu phổ thông. Đảm bảo xác minh tất cả các chi tiết để đảm bảo bạn đang mua sản phẩm mà bạn muốn.
Mỗi loại tài sản tài chính luôn có sự đánh đổi giữa rủi ro và lợi ích. Một số thông tin về cổ phiếu ưu đãi như khái niệm, đặc điểm, cũng như việc so sánh một số điểm khác biệt của chúng với cổ phiếu phổ thông và trái phiếu, mong rằng sẽ mang cho bạn một cái nhìn bao quát và chi tiết hơn về loại cổ phiếu khá quen thuộc này. Từ đó bạn có thể dễ dàng nhận biết những ưu khuyết điểm, mà đánh giá loại tài sản đầu tư thích hợp cho bản thân.