RMB là gì? RMB là tiền tệ chính thức của Trung Quốc và là trong nhiều năm gần đây rất được chú ý, khi nền kinh tế nước này tăng trưởng vượt bậc. Cùng chúng tôi tìm hiểu ngay RMB và lịch sử hình thành của nó, cũng như những biến động đến ngày nay.
1. RMB là gì?
RMB (Chinese Yuan Renminbi – Ký hiệu tiền tệ là ¥) là tiền tệ chính thức của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. RMB được ra đời vào năm 1949 và đang được phát hành bởi ngân hàng trung ương – Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (People’s Bank of China – PBOC).
Trụ sở chính của PBOC là ở Bắc Kinh, thủ đô của Trung Quốc. Ngoài chức năng in tiền RMB, ngân hàng còn chịu trách nhiệm về chính sách tài chính tiền tệ cũng như quy định tài chính ở Trung Quốc. Nhóm quản lý PBOC bao gồm một thống đốc, sáu phó thống đốc và hai thanh tra trưởng.
Tổ chức PBOC quản lý RMB này được thành lập vào ngày 1 tháng 12 năm 1948, tại Thạch Gia Trang, tỉnh Hà Bắc, sau khi hợp nhất Ngân hàng Huabei trước đây, Ngân hàng Bắc Hải và Ngân hàng Nông dân Xibei. Như đã đề cập, đồng RMB được đưa vào lưu thông gần như cùng thời điểm Ngân hàng được thành lập và vào thời điểm đó, mục tiêu chính là kiểm soát siêu lạm phát đang xảy ra ở Trung Quốc vào cuối thời đại Quốc dân đảng.
Tại đây bạn cần lưu ý RMB khác với Yuan, hai thuật ngữ này thường được sử dụng thay thế cho nhau ở một số nơi trên thế giới, nên không có gì ngạc nhiên khi việc sử dụng chúng thường gây nhầm lẫn cho các nhà đầu tư. Thực tế, RMB là tiền tệ của Trung Quốc và yuan là đơn vị của tiền tệ này, và chúng ta gọi chung là nhân dân tệ. RMB rất giống với bảng Anh, với pound sterling là tên đơn vị chính của Anh và pound để chỉ mệnh giá của đồng pound sterling.
2. Lịch sử của RMB
Khi nói về Trung Quốc, bạn cần biết rằng chúng ta đang đề cập đến một trong những nền văn hóa lâu đời nhất và phong phú nhất thế giới có từ hàng nghìn năm trước. Đất nước này là một trong những nước tiên phong tạo ra tiền tệ để thay thế cách thức hàng đổi hàng. Do đó, lịch sử tiền tệ của Trung Quốc là một cái gì đó rất lâu đời và thú vị, chắc chắn đáng để tìm hiểu sâu hơn.
Đồ vật đầu tiên được người Trung Quốc sử dụng làm tiền tệ là vỏ sò. Từ những chiếc vỏ này, Trung Quốc đã phát triển hệ thống hàng đổi hàng của mình, giới thiệu nhiều loại đồ vật có thể dùng làm tiền (ví dụ như vải và dao) và sau này, tiền đồng sẽ được tạo ra để thay thế cho những đồ vật đó.
Tiền tệ được gọi là Yuan được giới thiệu vào năm 1889, chịu ảnh hưởng của tiền tệ Tây Ban Nha “peso”. Vào thời điểm đó, đồng peso đã phổ biến rộng rãi ở Đông Nam Á do sự hiện diện của người Tây Ban Nha ở Guan và Philippines. Sau đó, vào năm 1903, chính phủ bắt đầu phát hành 2 phiên bản đồng tiền khác trong hệ thống tiền tệ Yuan.
Đồng Yuan (CNY) hiện đại còn được gọi là Renminbi (RMB) xuất hiện cùng với sự thành lập của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc, được phát hành vào năm 1949 với ý nghĩa của RMB – Nhân dân tệ – là “tiền tệ của nhân dân” và các giai đoạn mới của RMB ra đời sau đó. Ví dụ như trong năm 1962, phiên bản thứ ba của đồng xu được phát hành.
Cuối cùng, loạt RMB thứ tư diễn ra từ năm 1987 đến năm 1997, cùng với sự phát triển nhanh chóng của Trung Quốc. Sự gia tăng doanh số bán lẻ ở cả khu vực nông thôn và thành thị, và chính sách mở cửa được áp dụng bởi toàn quốc đã thúc đẩy việc áp dụng các cải cách có tác động tích cực đến tiền tệ. Do đó, những nâng cấp và đột phá nhất định trong thiết kế, kiểu dáng và kỹ thuật in đã tác động đến RMB.
2. Sự khác biệt giữa RMB và Yuan là gì?
Trên thực tế, không có sự khác biệt “thực sự” vì cả hai đều đề cập đến tiền tệ Nhân dân tệ của Trung Quốc. Tuy nhiên, Renminbi hay RMB là tên chính thức của đơn vị tiền tệ của Trung Quốc, còn Yuan là tên đơn vị của RMB. Vì vậy, sẽ là sai nếu bạn nói rằng một cái gì đó có giá 20 RMB.
Bây giờ, một sự thật thú vị khác là người Trung Quốc cũng không nói rằng thứ gì đó có giá 20 Yuan luôn. Bạn phải nói là 20 “Kuài” (块).
Bạn có thể thắc mắc vì sao không gọi là RMB đã đành, lại không gọi cả Yuan, nhưng đó chỉ đơn giản là vì một phong tục cổ xưa khi “Kuài” dùng để chỉ bất kỳ đồng xu nào được làm bằng bạc hoặc đồng, và bản dịch của nó từ tiếng Quan Thoại đơn giản có nghĩa là “mảnh”.
3. Yuan / RMB của Trung Quốc được viết thế nào?
Ngày nay, RMB có các loại tiền giấy: 1, 2 và 5 jiao (hoặc mao) và 1, 2, 5, 10, 20, 50, 100 yuan đang được lưu hành. Và 1 yuan có giá = 10 jiao.
Một sự thật thú vị khác là biểu tượng chính thức của RMB là ¥, nhưng hầu như ở khắp mọi nơi ở Trung Quốc, bạn sẽ tìm thấy ký tự Trung Quốc 元 để thay thế. Bạn cũng có thể gọi RMB của Trung Quốc là “CNY” (thường được sử dụng trong thị trường tài chính).
4. Cách định giá
Đồng RMB của Trung Quốc đã được cố định với đô la Mỹ từ năm 1994, giữ cho đồng tiền RMB này không bị mất giá so với các nước khác. Bằng cách này, tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc được hưởng lợi, một khi các sản phẩm của Trung Quốc trở nên rẻ hơn để xuất khẩu và quốc gia này trở nên cạnh tranh hơn so với các sản phẩm khác.
Từ năm 2005, RMB của Trung Quốc bắt đầu áp dụng tỷ giá hối đoái thả nổi có quản lý, do đó RMB tăng giá khoảng 2,1% so với đồng đô la. Một loạt các chuyển động từ Trung Quốc đã được thực hiện sau đó để điều khiển mức dao động của RMB.
Để đưa ra một ví dụ thực tế về sự kiểm soát RMB này, chúng ta nhìn sơ qua Chiến tranh Thương mại giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ. Mọi chuyện bắt đầu vào giữa năm 2018, khi Mỹ áp thuế 25% đối với khoảng 34 tỷ USD hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, và ngược lại, Trung Quốc áp thuế 25% đối với 545 mặt hàng từ Mỹ trị giá 34 tỷ USD.
Từ thời điểm đó, một loạt sự kiện đã xảy ra và vào năm 2019, PBOC đã để RMB đạt ngưỡng 7 so với đô la Mỹ. Mức này là một dấu ấn vì đây là lần đầu tiên RMB vượt qua “giới hạn 7” kể từ năm 2008.
RMB là một loại tiền tệ bị hạn chế, tuy nhiên, Trung Quốc đã nỗ lực quốc tế hóa RMB. Kể từ tháng 1 năm 2009, nước này đã thực hiện các thỏa thuận hoán đổi song phương với 41 quốc gia.
Kết quả vào tháng 5 năm 2020, chỉ có 1,79% thanh toán toàn cầu được thực hiện thông qua RMB, nhưng chỉ số quốc tế hóa của nó đã đạt 5,02 vào cuối năm 2020. Từ đó, RMB trở thành đồng tiền được quốc tế hóa nhiều thứ ba trên thế giới do sự phục hồi của nền kinh tế Trung Quốc, thúc đẩy hợp tác tiền tệ quốc tế và mở cửa khu vực tài chính.
5. Kết
Chúng ta vừa tìm hiểu RMB là gì, cũng như dòng lịch sử lâu đời của tiền tệ Trung Quốc. Tuy nhiên đến nay, hành trình lịch sử của RMB đang có một chuyển biến mạnh mẽ, khi việc sử dụng tiền mặt tại nước này ngày càng giảm. Trung Quốc hướng đến một xã hội không tiền mặt, dần đẩy lùi RMB và thay vào đó là thanh toán kỹ thuật số, nổi bật với AliPay và WeChat Pay.