Giá sàn là một thuật ngữ không còn xa lạ gì trong lĩnh vực kinh tế và thực ra chính sách liên quan đến giá sàn được áp dụng rất nhiều trong cuộc sống xung quanh chúng ta. Trong đầu tư chứng khoán, giá sàn được hiểu là mức giá thấp nhất mà nhà đầu tư có thể đặt lệnh mua/bán. Ngoài ra, bài viết còn rất nhiều thông tin thú vị khác mà nhà đầu tư có mới tham gia đầu tư ngắn hạn có thể tham khảo.
Giá sàn
Giá sàn (Price Floor) là mức giá tối thiểu của một sản phẩm được quy định bởi nhà nước, nhằm bảo vệ quyền lợi cho bên bán, bên mua không thể trả mức giá thấp hơn giá sàn. Trong đầu tư, giá sàn được hiểu là mức giá thấp nhất mà nhà đầu tư có thể đặt lệnh mua/bán.
Theo kinh tế vi mô, trong trường hợp nhà nước cho rằng mức giá cân bằng đối với một hàng hóa hay dịch vụ hiện nay trên thị trường là thấp thì họ sẽ đặt ra mức giá sàn cao hơn mức giá cân bằng đó. Khi những người tham gia thị trường (người mua – người bán) không được quyền mua bán với mức thấp hơn giá sàn thì người bán sẽ có lợi hơn vì giờ đây họ có thể bán được những hàng hoá và dịch vụ với mức giá cao hơn giá cân bằng trước đây.
Một ví dụ về giá sàn mà ta thường hay nghe nói tới trong đời sống hằng ngày là “tiền lương tối thiểu. Nhưng mức lương tối thiểu được quy định phải cao hơn mức cân bằng trước đây của thị trường thì chính sách này mới thật sự có ý nghĩa. Chính sách giá sàn trong quy định về lương này như một cách để nhà nước có thể bảo vệ được quyền lợi của người lao động với mức lương có thể giúp họ có cuộc sống khấm khá hơn.
Một số thuật ngữ khác trong đầu tư chứng khoán
Hiện nay, chúng ta có hai Sở giao dịch chứng khoán chính thức tại Việt Nam là Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (viết tắt là HNX) và Sở Giao dịch Chứng khoán TP.Hồ Chí Minh (viết tắt là HOSE), hai Sở giao dịch chứng khoán này đều có bảng giá riêng. Mỗi công ty chứng khoán sẽ dựa vào dữ liệu từ hai Sở giao dịch trên cùng dữ liệu từ Trung tâm lưu ký để đưa ra một bảng giá riêng giúp khách hàng thuận tiện hơn trong việc theo dõi những biến động giá trên thị trường.
Ngoài hai Sở giao dịch lớn ở trên thì thị trường chứng khoán còn có một sàn giao dịch, gọi là sàn Unlisted Public Company Market (được biết đến với tên gọi UPCOM), sàn này được thành lập nhằm khuyến khích các công ty tham gia niêm yết trên thị trường chứng khoán.
Dù mỗi công ty có thể có những giao diện khác nhau nhưng về cơ bản để thuận tiện cho việc theo dõi và đọc – hiểu Bảng giá chứng khoán thì cách hiển thị và ký hiệu về cơ bản là giống nhau. Do đó, chỉ cần nắm được những thuật ngữ cơ bản thì nhà đầu tư có thể áp dụng để theo dõi mọi sàn giao dịch.
Giá tham chiếu (giá vàng)
Giá tham chiếu (TC) hay còn được gọi là giá đóng cửa gần nhất, tức đóng cửa của phiên giao dịch gần nhất, giá này được áp dụng khi nhà đầu tư theo dõi trên hai sàn của Sở giao dịch HNX và HOSE. Thông qua giá tham chiếu này, ta có thể tính được giá trần và giá sàn cho ngày giao dịch tiếp theo. Giá tham chiếu được ký hiệu trên bảng giá là màu vàng nên nhiều người còn gọi giá tham chiếu là giá vàng.
Giá tham chiếu của sàn UPCOM được tính theo một cách khác, đây là bình quân gia quyền của các giá giao dịch trong ngày giao dịch trước đó.
Giá trần (giá tím)
Giá trần (CE – Ceiling) là mức giá cao nhất của một cổ phiếu có thể đạt được trong ngày giao dịch đó, hay có thể hiểu đây là mức giá cao nhất mà nhà đầu tư có thể đặt lệnh mua/bán cổ phiếu. Giá trần được thể hiện trên bảng chứng khoán là màu tím nên nó còn được các nhà đầu tư gọi là giá tím.
Tùy theo mỗi sàn giao dịch mà sẽ có những quy định về mức tăng khác nhau:
- HOSE: giá trần có mức tăng 7% so với Giá TC
- HNX: giá trần có mức tăng 10% so với Giá TC
- UPCOM: giá trần có mức tăng 15% so với Giá TC của sàn này.
Giá sàn (giá xanh lam)
Giá sàn (FL – Floor) tương tự nhưng những điều đã được định nghĩa trong phần đầu bài viết. Giá sàn được thể hiện trong bảng chứng khoán là màu xanh lam nên giá sàn còn được gọi là giá xanh lam.
Tùy theo mỗi sàn giao dịch mà sẽ có những quy định về mức giảm khác nhau:
- HOSE: giá sàn có mức giảm 7% so với Giá TC
- HNX: giá sàn có mức giảm 10% so với Giá TC
- UPCOM: giá sàn có mức giảm 15% so với Giá TC (tương tự như trên)
Ngoài ba loại giá trên thì trên bảng chứng khoán còn có giá xanh (thể hiện bằng màu xanh lá) và giá đỏ (thể hiện bằng màu đỏ). Giá xanh lá thể hiện giá cao hơn (giá tăng) so với giá tham chiếu nhưng chưa phải là kịch trần (giá trần). Giá đỏ thể hiện là giá thấp hơn (giá đang giảm) so với giá tham chiếu nhưng chưa phải là kịch sàn (giá sàn).
Nhà đầu tư lưu ý là đối với bảng chứng khoán của một số công ty thì họ còn thể hiện mức độ tăng/giảm giá nhiều hay ít bằng cách gia giảm sắc độ xanh lá hoặc đỏ. Ví dụ như một cổ phiếu có giá tăng càng mạnh thì sắc độ của màu xanh lá được hiển thị sẽ càng đậm. Tương tự, giá cổ phiếu bị giảm càng mạnh sắc độ của màu đỏ được hiển thị sẽ càng đậm và ngược lại.
Một số điều nên lưu ý khi đầu tư chứng khoán ngắn hạn
Ưu điểm
Đương nhiên ưu điểm đầu tiên khi nói về đầu tư ngắn hạn chính là thời gian hoàn vốn nhanh, cũng như thu được lợi nhuận đều đặn hơn so với đầu tư dài hạn (một năm cho đến hơn 10 năm). Từ đây, khi đầu tư ngắn hạn thì tính thanh khoản khi bạn cần dùng tiền gấp cũng sẽ nhanh hơn. Nắm rõ những xu hướng thị trường đối với những lĩnh vực khác nhau và đầu tư quản lý tỷ lệ rủi ro tốt thì loại hình đầu tư ngắn hạn này có khả năng sinh lời cao hơn nhiều so với đầu tư dài hạn.
Nhược điểm
Như đã nói ở trên, nếu không nắm rõ xu hướng thị trường, hay không quản lý được rủi ro thì khả năng ngày càng lỗ và thâm hụt là điều hoàn toàn có thể xảy ra. Ngoài ra, nếu nhà đầu tư đầu tư thông qua môi giới thì có nhiều nơi họ sẽ lấy mức chi phí và hoa hồng khá cao. Vì là đầu tư ngắn hạn nên thời gian bạn phải tập trung để theo dõi và phân tích những biến động trong suốt quá trình đầu tư.
Một lưu ý khi đầu tư ngắn hạn
Đầu tiên khi đã chọn được cổ phiếu thì nhà đầu tư cần tự xác được đâu là đỉnh và đáy. Điều này là cần thiết bởi nếu không xác định được từ ban đầu thì khi giá đang lên qua đỉnh bạn sẽ chần chừ và không muốn bán ra, nhưng như bạn cũng biết, giá lên càng nhanh thì rủi ro cũng sẽ càng cao. Xác định mức đáy cũng giúp bạn cắt lỗ nếu nếu giá xuống quá thấp tránh thâm hụt vốn.
Để biết rằng cổ phiếu đó có tiềm năng hay không thì nhà đầu tư có thể kiểm tra biến động giá và khối lượng giao dịch của cổ phiếu đó thông qua những giao dịch trong thời gian gần đây. Ngoài ra, một công việc đánh giá không kém phần quan trọng là thu thập tình hình kinh doanh của doanh nghiệp phát hành cổ phiếu để có cái nhìn tổng quan về tiềm năng tương lai.
Kết luận
Giá sàn là một thuật ngữ không còn xa lạ gì trong lĩnh vực kinh tế và thực ra nó được áp dụng rất nhiều trong cuộc sống. Để tham gia và có thể đầu tư thành công, thu về được nhiều lợi nhuận thì ngoài việc nắm rõ những thuật ngữ cơ bản trong đầu tư chứng khoán như giá tham chiếu, giá trần, giá sàn,… thì nhà đầu tư cũng cần có kiến thức và kinh nghiệm để đầu tư thành công. Hy vọng những thông tin bổ ích trên có thể giúp nhà đầu tư mới làm quen và thành công khi đầu tư chứng khoán trong ngắn hạn.