Cả Tổng sản phẩm quốc dân (GNP), tổng sản phẩm quốc nội (GDP) và Tổng thu nhập quốc dân (GNI) đều đo lường sự tăng trưởng kinh tế của một quốc gia nhất định. Sự khác biệt cơ bản giữa chúng là ở cách thực hiện các phép tính đó và cách xác định tốc độ tăng trưởng kinh tế.
1. GNI là gì và khác gì GNP
GNI là gì hiện là một trong nhiều câu hỏi căn bản được quan tâm nhất, cùng xem nhé.
GNI (Gross National Income) là tổng thu nhập quốc dân, đo lường tổng mức tăng trưởng kinh tế của một quốc gia và xem xét thu nhập, thuế thu được ở cả quốc tế và trong nước. GNI được tính bằng giá trị của các dịch vụ và sản phẩm mà một quốc gia sản xuất trong năm kết hợp với các khoản thanh toán lãi suất và cổ tức từ các quốc gia bên ngoài trong cùng năm đó.
Còn GNP là giá trị thị trường của tất cả các sản phẩm và dịch vụ mà một quốc gia sản xuất thông qua lao động hoặc tài sản do công dân của mình cung cấp.
Khi đo lường GNI, các nhà kinh tế xem xét một số yếu tố quyết định. Trong số các yếu tố đó, họ xem xét lượng thu nhập do người dân tạo ra thông qua việc trả công cho người lao động hoặc lượng tài sản mà người dân sở hữu. Sự khác biệt giữa GNP và GNI trong phép đo này là các nhà kinh tế không xem xét số thu nhập ở nước ngoài mà công dân kiếm được khi tính GNP. Còn GNI bao gồm cả tài sản và thu nhập kiếm được từ nước ngoài.
Một sự khác biệt khác giữa hai phương pháp này cũng nằm trong việc tính toán các khoản thanh toán lãi suất được thực hiện trong nước và nước ngoài. GNI tính đến tất cả các khoản thanh toán lãi suất và cổ tức nhận được từ các công dân sống trong đất nước và quốc tế. GNP chỉ đo lường số lượng các loại thanh toán này được thực hiện từ các công dân sống trong nước. Trong trường hợp này, phép đo GNI mang tính bao trùm hơn và nó thể hiện tốt hơn thu nhập quốc dân thực sự của quốc gia.
Đầu tư vào phát triển và phân loại sản phẩm cũng là một điểm tạo nên sự khác biệt giữa chúng. GNP không phân biệt giữa các cải tiến định tính hay định lượng được thực hiện đối với các sản phẩm khác nhau. Nói cách khác, GNP không tính đến giá trị của cải tiến sản phẩm và tiến bộ công nghệ, cũng như không tính đến số lượng sản phẩm mà công ty sản xuất. Còn khi tính toán GNI, các nhà kinh tế học xem xét cả hai yếu tố này, bao gồm cả sự cải thiện chất lượng và định lượng ở trong nước và nước ngoài.
2. So sánh GNP và GDP
Bên cạnh GNI thì GNP và GDP cũng cần được phân biệt rõ ràng.
Nếu một công ty đa quốc gia của Nhật Bản sản xuất ô tô tại Anh, sản lượng này sẽ được tính vào GDP của Vương quốc Anh. Tuy nhiên, nếu công ty Nhật Bản gửi lại 50 triệu bảng lợi nhuận cho các cổ đông ở Nhật Bản, thì dòng lợi nhuận này được trừ vào GNP của Anh quốc. Vì công dân Vương quốc Anh không được hưởng lợi từ khoản lợi nhuận được gửi trở lại Nhật Bản này.
Hình 2: So sánh các chỉ số đo lường kinh tế quan trọng
Nếu một công ty của Vương quốc Anh kiếm được lợi nhuận từ các khu vực ở nước ngoài, và nếu lợi nhuận này được trả lại cho công dân Vương quốc Anh, thì thu nhập ròng từ tài sản ở nước ngoài này sẽ được cộng vào GNP của Vương quốc Anh.
Nói chung, GDP tính chung các khoản thu được trong nước (kể cả công ty nước ngoài hoạt động trong nước) còn GNP nó tính tính các khoản thu được của các công ty nước mình (kể cả khi đang hoạt động nước ngoài).
3. Kết
GNI là một trong các chỉ số quan trọng để đo lường, tính toán mức độ giàu có của một quốc gia qua các năm. Nó được tính bằng cách cộng GDP của đất nước với các nguồn thu nhập đến từ nguồn nước ngoài, và vì vậy nó được nhiều dùng nhiều hơn GDP vì cho rằng nó chính xác hơn.