Sàn chứng khoán UPCoM là một sàn chứng khoán uy tín và được giám sát, quản lý minh bạch rõ ràng nên có thể nói sàn chứng khoán này rất an toàn và hạn chế được rất nhiều rủi ro, cũng từ đó mà quyền lợi của cả nhà đầu tư và doanh nghiệp được niêm yết đều sẽ được đảm bảo. Một ưu điểm của sàn UPCoM đối với các doanh nghiệp là khi họ đưa cổ phiếu công ty lên sàn UPCoM cũng là giúp cho doanh nghiệp tăng khả năng tiếp cận với các nhà đầu tư. Từ đó giúp doanh nghiệp tạo bước đầu thuận lợi cho mục tiêu niêm yết lên sàn HOSE và HNX trong tương lai.
Sàn giao dịch chứng khoán Upcom là gì?
Sàn chứng khoán UPCoM (Unlisted Public Company Market) ra đời ngày 01/01/2009, trực thuộc Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội. Sàn UPCoM là nơi giao dịch chứng khoán của các doanh nghiệp chưa niêm yết trên sàn HoSE và HNX, được thành lập nhằm mục đích khuyến khích các doanh nghiệp tham gia niêm yết trên sàn.
Những ngày đầu khi mới thành lập, chỉ có khoảng 10 doanh nghiệp tham gia niêm yết trên sàn chứng khoán UPCoM và đến thời điểm hiện tại thì đã có hơn 900 mã cổ phiếu của nhiều doanh nghiệp khác nhau, số lượng doanh nghiệp tham gia sàn này còn vượt qua cả sàn HOSE và HNX.
Doanh nghiệp nếu muốn đăng ký giao dịch trên sàn UPCoM thì cần phải có đủ hai tiêu chí cơ bản dưới đây:
- Doanh nghiệp đăng ký phải là doanh nghiệp đại chúng và chưa từng được niêm yết trên sàn HOSE hay HNX.
- Các loại chứng khoán phải được đăng ký tại Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD).
Khi tham gia vào sàn giao dịch này thì sẽ được quản lý và được bảo vệ bởi những điều luật liên quan. Do đó sàn UPCoM cũng yêu cầu các doanh nghiệp phải minh bạch và có những thông báo nhất định về thông tin công ty, trong đó đặc biệt là báo cáo tài chính hằng năm.
Dù đã được quản lý rất kỹ và cũng là một sàn chứng khoán an toàn và uy tín nhưng xét về độ công khai và minh bạch, cũng như chất lượng của các doanh nghiệp tham gia thì vẫn chưa bằng hai sàn HOSE và HNX.
Một số ưu và nhược điểm của sàn chứng khoán UPCoM
Ưu điểm của sàn UPCoM
Sàn UPCoM là một sàn chứng khoán uy tín và được giám sát, quản lý minh bạch rõ ràng nên có thể nói sàn chứng khoán này rất an toàn và hạn chế được rất nhiều rủi ro, cũng từ đó mà quyền lợi của cả nhà đầu tư và doanh nghiệp được niêm yết đều sẽ được đảm bảo. Nhà đầu tư có thể tìm kiếm các thông tin chính thức về các doanh nghiệp thông qua sàn chứng khoán UPCoM nhờ vào hệ thống thông tin của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội.
Một ưu điểm của sàn UPCoM đối với các doanh nghiệp là khi họ đưa cổ phiếu công ty lên sàn UPCoM cũng là giúp cho doanh nghiệp tăng khả năng tiếp cận với các nhà đầu tư. Từ đó giúp doanh nghiệp tạo bước đầu thuận lợi cho mục tiêu niêm yết lên sàn HOSE và HNX trong tương lai.
Nhược điểm của sàn UPCoM
Như đã đề cập ở trên, dù sàn UPCoM cũng là một sàn chứng khoán lớn và được quản lý chặt chẽ, nhưng xét về tính minh bạch và những tiêu chuẩn khác thì sẽ thấp hơn so với hai sàn HOSE và HNX. Nhiều nhà đầu tư cho biết có nhiều thông tin về doanh nghiệp vẫn khó tìm, do đó khó định giá khi đầu tư.
Một đặc điểm khác của sàn UPCoM mà nhà đầu tư nên lưu ý biên độ dao động của sàn này là ± 15%, lớn hơn nhiều so với sàn HOSE (± 7%) và sàn HNX (± 10%). Nhờ vào đặc điểm này mà sàn UPCoM được xem là phù hợp hơn với hình thức đầu cơ (trading mua đi bán lại trong thời gian ngắn, lợi nhuận thu được nhờ mức độ biến động của thị trường).
Tính thanh khoản của UPCoM thấp hơn hai sàn còn lại và không được phép margin nên nhà đầu tư không thể sử dụng đòn bẩy tài chính. Đây có thể xe là yếu điểm bởi đòn bẩy tài chính là công cụ mà các trader rất hay sử dụng trong đầu tư.
Tính rủi ro của sàn chứng khoán UPCoM cũng cao hơn so với hai sàn HOSE và HNX. Điều này là do ngoài những doanh nghiệp chỉ là tạm trú ẩn trên sàn này thì có nhiều doanh nghiệp bị rớt từ sàn lớn xuống và không thật sự tiềm năng để đầu tư, từ đó cũng tạo ra nhiều hạn chế khác. Mặc khác, chính vì rủi ro cao mà nhiều doanh nghiệp trên sàn UPCoM sẽ được định giá với mức giá thấp hơn.
Một số thông tin về giao dịch trên sàn chứng khoán UpCoM
Thời gian giao dịch
Sàn chứng khoán UPCoM nhận giao dịch trong hai buổi sáng và chiều của các ngày làm việc trong tuần. Theo đó, thời gian giao dịch buổi sáng sẽ từ 10h-11h30 và thời gian giao dịch buổi chiều sẽ từ 13h30-15h.
Nguyên tắc khớp lệnh
Cơ cấu và nguyên tắc ưu tiên lệnh của sàn UPCoM cũng tương tự như các sàn giao dịch chứng khoán khác. Đối với những lệnh có giá chênh lệch, lệnh bán có giá thấp hơn sẽ được xếp trước, lệnh mua giá cao hơn sẽ được xếp trước. Đối với trường hợp những lệnh được đặt cùng giá thì sẽ xét ưu tiên theo thời gian, tức ai đặt lệnh trước thì ưu tiên cho lệnh đó.
Những điểm cần khắc phục
Có rất nhiều công ty trên sàn chứng khoán UPCoM là những doanh nghiệp cổ phần hoá, thêm vào đặc điểm biên độ giao dịch lớn thì chỉ cần khắc phục được một vài nhược điểm thì là một sàn chứng khoán với nhiều cơ hội đầu tư hấp dẫn.
Một nhược điểm là những nhà đầu tư với hình thức trading thường sử dụng đòn bẩy tài chính trong đầu tư nhưng hiện các cổ phiếu trên sàn chứng khoán này lại không được phép margin. Đây được đánh giá là một yếu điểm vì hiện có rất nhiều mã cổ phiếu trên sàn UPCoM có tính thanh khoản tốt và kết quả kinh doanh rất tốt.
Để tăng sức hút với các nhà đầu tư thì cần đề ra những chính sách nhằm khuyến khích các doanh nghiệp nhà nước sau khi đã cổ phần hoá thì đăng ký giao dịch trên UPCoM. Hiện tại việc tìm kiếm thông tin doanh nghiệp trên sàn UPCoM khiến nhiều nhà đầu tư vẫn còn nhiều khó khăn, từ đó cũng cần tăng tính minh bạch về các thông tin doanh nghiệp đưa ra nhằm giúp nhà đầu tư định vị tốt hơn chất lượng của cổ phiếu.
Một vài nhận định về sàn UPCoM
Để có thể thu hút nhà đầu tư và tăng dòng tiền đầu tư vào UPCoM, sàn giao dịch cũng cần tăng các tiêu chuẩn cho các doanh nghiệp khi đưa cổ phiếu lên sàn. Ngoài ra, sàn chứng khoán này cũng nên xem xét các vấn đề như tăng thanh khoản cho các cổ phiếu trên sàn và xây dựng cơ chế cho vay margin có chọn lọc.
Các nhà đầu tư nhìn nhận sàn chứng khoán UPCoM như nơi để các cổ phiếu OTC (Over The Counter) chuyển lên, tuy nhiên thực tế tính thanh khoản của sàn UPCoM vẫn khá thấp, và thấp hơn cả OTC. Sàn UPCoM còn được nhận định như một nơi quá cảnh cho các doanh nghiệp trước khi tiến tới niêm yết trên HOSE hay HNX, đóng vai trò như một kênh đầu tư và để doanh nghiệp huy động vốn để cố phần hoá và thoái hoá vốn nhà nước.
Kết luận
Sàn chứng khoán UPCoM là một sàn vô cùng tiềm năng để các nhà đầu tư đầu cơ và cũng là nơi thu hút nhiều doanh nghiệp tham gia để tiếp cận với các nhà đầu tư tốt hơn và mục đích huy động vốn. Dù còn nhiều hạn chế nhưng tiềm năng của sàn vẫn rất lớn, tin rằng với những thay đổi trong tương lai cùng với sự phát triển trong hệ thống quản lý thì tin rằng dòng tiền đầu tư vào sàn sẽ ngày một tăng thêm.