VSD trở nên rất quen thuộc đối với những đầu tư đang hoạt động trong thị trường chứng khoán. Tuy nhiên thực tế cho thấy vẫn còn rất nhiều nhà đầu tư chưa thực sự hiểu đúng về VSD và cách hoạt động của nó. Bài viết này sẽ gửi đến bạn những thông tin chi tiết nhất về VSD.
Định nghĩa chuẩn về VSD
VSD là tên gọi tắt của Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam. Tổ chức này chính thức đi vào hoạt động năm 2005 với các nhiệm vụ chính sau: Đảm bảo việc đăng ký, thực hiện các công việc để bảo đảm hoạt động giao dịch, mua bán trên thị trường chứng khoán ở Việt Nam, lưu ký.
Chức năng chính của VSD
VSD có tổng cộng 9 chức năng chính, bao gồm:
- VSD cung cấp các lưu ký bù trừ, đăng ký, thanh toán các giao dịch chứng khoán, đăng ký giao dịch, các dịch vụ hỗ trợ giao dịch chứng khoán,..
- Cung cấp mã chứng khoán đăng ký tại VSD và mã định danh các loại chứng khoán được phát hành ở Việt Nam.
- VSD tiến hành tổ chức các quyền của nhà đầu tư cho những tổ chức phát hành.
- VSD cung cấp dịch vụ đại lý thanh toán cổ tức và lãi trái phiếu cho các tổ chức phát hành.
- VSD giúp thực hiện chuyển nhượng chứng khoán và dịch vụ đại lý chuyển nhượng.
- Thiết lập và điều hành cơ chế quản lý các rủi ro
- Cung cấp dịch vụ theo yêu cầu của nhà đầu tư theo phạm vi nhiệm vụ và chứng năng của VDS.
- Giám sát các hoạt động của thành viên VDS với mục đích đảm bảo tối đa quy chế hoạt động của VDS.
- VSD giúp phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam, đồng thời quản lý chặt chẽ lượng sở hữu của các nhà đầu tư ngoại quốc.
Phương thức hoạt động của VSD
VSD sẽ thực hiện chi trả các giao dịch chứng khoán nhằm đảm bảo cho các giao dịch chứng khoán được hoàn thành. Khi những giao dịch chứng khoán được tiến hành thì bắt buộc phải có sự chuyển đổi về quyền sở hữu chứng khoán, đồng thời là thanh toán tiền giữa những chủ thể tham gia trực tiếp vào quá trình giao dịch. Nhiệm vụ của VSD lúc này là xác định chính xác từng chủ thể có liên quan, bao gồm bên giao chứng khoán, bên nhận chứng khoán hay nói cách khác là bên chuyển tiền và bên nhận tiền. Ngoài ra VSD còn có khả năng đo lường khối lượng chứng khoán cũng như toàn bộ tiền thanh toán.
Sự xuất hiện của VSD sẽ giúp việc quản lý thị trường chứng khoán trở nên hiệu quả hơn. Thông qua việc sở hữu hệ thống thông tin về nhà đầu tư chứng khoán đã đăng ký, các nhà quản lý có thể nắm bắt chính xác tỷ lệ sở hữu chứng khoán của các nhà đầu tư. Từ đó, có thể đưa ra những giải quyết kịp thời khi mức độ sở hữu chứng khoán của một số nhà đầu tư vượt ngưỡng cho phép. Nhờ VSD, nhà đầu chứng khoán và nhà quản lý cũng sẽ dễ dàng tiếp cận những thông tin về khả năng mất cắp của chứng khoán hay những chứng khoán khi mất giá trị lưu hành. Ngoài ra, VSD cũng đặt ra cho các đối tượng tham gia những quy định cụ thể với mục đích tạo dựng sự thống nhất tuyệt đối giữa các thành viên, góp phần tạo sự bình ổn cho thị trường chứng khoán.
Thời điểm khi VSD chưa được ra mắt, các rủi ro trong hoạt động của thị trường chứng khoán tương đối nhiều. Tuy nhiên, dưới sự hỗ trợ đắc lực từ hệ thống lưu ký của VSD, toàn bộ các thanh toán sẽ được thực hiện qua bút toán ghi sổ, giảm thiểu tối đa các rủi ro bị đánh cắp. Bên cạnh đó, VSD còn cho phép chủ thể tiến hành chi trả bù trừ hai bên và nhiều bên, giúp đảm bảo tính an toàn, giảm thiểu chi phí và rút ngắn thời gian.
Có nhất thiết phải tiến hành lưu ký chứng khoán không?
Lưu ký chứng khoán là một hoạt động bắt buộc đối với các nhà đầu tư muốn thực hiện giao dịch chứng khoán trên các sàn. Tuy nhiên vẫn còn tồn tại một số đơn vị phát hành chưa tiến hành lưu ký chứng khoán. Thông thường các đơn vị này sẽ phát hành cho cổ đông có sẵn thông qua hình thức tập trung.
Nhìn từ thực tế, việc mua bán qua sàn mang đến nhà đầu tư hiệu quả lợi nhuận cao hơn, hơn nữa việc lưu ký lại không hề phức tạp. Do vậy, các nhà đầu tư vẫn luôn được khuyên nên đăng ký lưu ký chứng khoán tại VSD. Trường hợp, bạn không đăng ký thì sẽ phải đến trực tiếp các tổ chức phát hành để đăng ký mua. Điều này vừa khiến bạn tốn thời gian lẫn chi phí, đôi khi có thể mất đi những cơ hội đầu tư tốt.
Tại sao nên chọn VSD như một địa chỉ lưu ký chứng khoán tiềm năng?
Việc lưu ký chứng khoán tại VSD sẽ mang đến cho các nhà đầu tư rất nhiều lợi ích:
- VSD giúp tiết kiệm tối đa khoản tiền dành cho công tác in ấn cũng như bảo quản.
- VSD hạn chế tình huống chứng khoán bị thất lạc, đánh cắp hoặc hư hỏng.
- VSD gia tăng vòng xoay vốn, thanh khoản rất nhanh.
- VSD nâng cao độ uy tín và mức độ tin cậy cho những bên tham gia.
- Hệ thống lưu ký của VSD có mối liên kết chặt chẽ với hệ thống thống của thành viên. Chí vì thế, nhà đầu tư có thể hạn chế được các sai sót không đáng có trong quá trình hoạt động đồng thời đảm bảo được chính xác lượng tài sản mà nhà đầu tư sở hữu.
- Nếu trước đây bạn phải nắm giữ số lượng lớn trái phiếu và cổ phiếu thì bây giờ ngay sau khi quá trình đặt mua hoàn tất, bạn sẽ sở hữu chứng khoán dưới dạng dữ liệu được cập nhật trực tiếp trên hệ thống lưu ký của VSD.
Quá trình ký gửi chứng khoán tại VSD
Quá trình ký gửi chứng khoán ở VSD sẽ tuỳ theo từng trường cụ thể mà có sự khác biệt nhất định.
- Đối với ký gửi chứng khoán đã có xác nhận sở hữu bằng giấy chứng nhận thì hồ sơ ký gửi chuyển đến VSD sẽ bao gồm: Phiếu gửi chứng khoán của nhà đầu tư và văn bản uỷ quyền tiến hành lưu ký chứng khoán; Giấy hoặc sổ chứng nhận quyền sở hữu chứng khoán (lưu ý phải rõ ràng, nguyên vẹn, có dấu chứng nhận của tổ chức phát hành; Danh sách những người có quyền sở hữu đề nghị được lưu ký chứng khoán
- Đối với ký gửi chứng khoán song song với đăng ký thì VSD sẽ thực hiện đồng thời cả hai khi nhận được lời đề nghị từ phía tổ chức phát hành. Tuy nhiên tổ chức phát hành phải thông báo cho các nhà đầu tư về việc ký gửi đồng thời đăng ký chứng khoán nửa tháng trước khi tiến hành nộp hồ sơ tại VSD. Hồ sơ ký gửi và hồ sơ đăng ký chứng khoán mà tổ chức phát hành gửi cho VSD sẽ bao gồm: Tài liệu mà tổ chức phát hành đề nghị các cổ động ký gửi và đăng ký; Danh sách những nhà đầu tư yêu cầu lưu ký; Danh sách các tài khoản lưu ký các nhà đầu tư.
- Riêng với việc ký gửi trái phiếu thì nhà đầu tư cần phải tiến hành tạo lập tài khoản lưu ký để ký gửi cho đơn vị đã phát hành trái phiếu Chính phủ. Lúc này đơn vị phát hành sẽ ghi nhận lại tài khoản lưu ký của khách hàng trong bộ hồ sơ đăng ký đã được nộp cho VSD trước đó. Sau khi hồ sơ được duyệt, VSD sẽ bắt đầu quan sát, tính toán và đo lường trái phiếu chính phủ về tài khoản mà nhà đầu tư đã đăng ký.
Lời kết
Đối với những nhà đầu tư chứng khoán giàu kinh nghiệm, VSD hẳn chẳng còn xa lạ. Bởi lưu ký chứng khoán là một việc vô cùng quan trọng. VSD không chỉ giúp nhà đầu tư đảm bảo lợi ích, quyền lợi của bản thân mà còn mang đến những lợi ích khách nhai cho các bên tham gia. Thông qua những kiến thức cơ bản về VSD cũng như cách thức hoạt động của nó, rất mong nhà đầu tư sẽ có cái nhìn sâu sắc hơn về VSD. Nếu bạn muốn lưu ký chứng khoán thì có thể xem xét VSD như một sự lựa chọn ưu tiên.